Bölgesel zayıflama diyetleri ne kadar etkili?
Sağlıklı ve formda bir vücuda sahip olmak herkesin isteğidir. Göbek- kalça eriten diyetler, 1 haftada 7kg verdiren mucize diyetler vs. Kimi kalçasından şikayetçi kimi göbeğinden. Peki uyguladığınız diyetler bir tuzak mı yoksa şişmanlığınıza bir çare mi?
Vücudumuzu tanıyalım
Bir diyete başlamadan önce detaylı vücut analizi ile nasıl bir vücut kompozisyonuna sahip olduğunuzu belirlemelisiniz. Bu ölçüm ile bazal metabolizma hızınız, vücut yağ ve kas kütleniz, vücut yağ dağılımınız ve sıvı miktarınız ile ilgili bilgi edinmiş olursunuz.
Şişmanlık, dünya sağlık örgütü'ne (WHO) göre vücutta aşırı miktarda yağ birikimi olarak tanımlanmaktadır. İdeal yağ oranları kadınlar için %18 – 25, erkekler için %12 – 20 aralığında olmalıdır. Yağın daha çok vücudun alt kısımlarında (kalçada) toplanması 'armut tip' (jenoid) şişmanlık olarak tanımlanır ve çoğunlukla kadınlara özgüdür. Yağların vücudun üst kısmında (karın ve bel) toplanması 'elma tip' (android) şişmanlık olarak tanımlanır ve erkeklere özgüdür.
Özellikle karın bölgesindeki yağlanma kardiyovasküler hastalıklar, tip 2 diyabet, hipertansiyon, insülin direnci gibi kronik hastalıklar bakımından risk oluşturmaktadır. Bel çevresi ölçümünün kadınlarda 80cm, erkeklerde 94cm'in üzerine çıkması bu riski arttırmaktadır.
Vücut tipiniz kendi mirasınızdır!
Vücutta yağ hücrelerinin sentezlenmesi çocukluk ve ergenlik döneminde büyüme sürecinin bir parçasıdır. Yetişkinlikte yeni yağ hücreleri sentezlenmez. Bu nedenle vücudunuzun belli bölgelerine yerleşen depo yağlar genetik mirasınızdır. Kilo almaya başladıkça önceden var olan yağ hücreleri genişlemeye başlar. Yağ hücrelerinin sayısını azaltmak, yerini değiştirmek mümkün değildir.
Bölgesel diyetlere inanmayın!
Düzenli egzersiz ve sağlıklı bir diyet programıyla birlikte ancak depolanan yağ hücrelerinin hacmini küçültebilirsiniz. Şişman bir armut zayıf bir armuda, şişman bir elma da zayıf bir elmaya dönüşebilir.
Mucize diyet var mıdır?
Yoktur. Her besin grubunu (süt, et-kurubaklagil, ekmek-tahıl, sebze-meyve) içeren ve yeterli enerji sağlayan dengeli bir diyet programı planlanmalıdır. Uzun süre aç kalmak, öğün atlamak kan şekeri düzeyinde iniş-çıkışlara neden olarak karın bölgesindeki yağlanmayı artırır. Bunun önüne geçmek için mutlaka kan şekeri seviyesini dengede tutmalısınız. Bunun için diyetinizden basit şekerleri (şeker, beyaz un, kek, bisküvi, pirinç, meyve suyu gibi) çıkarın. Glisemik indeksi düşük besinlere ( tam tahıllar, çavdar ekmeği, yulaf, kinoa, bulgur, kurubaklagiller, elma, portakal, şeftali, erik gibi ) yer verin. Yapılan çalışmalar yeterli kalsiyum alımının yağ yakımını hızlandırdığı yönündedir. Bu nedenle diyetinizde yağsız süt ve yoğurt tüketimini arttırın. Her 3-4 saatte bir öğün tüketmeye dikkat edin. Günde 2 – 2,5 lt su için.
Kalıcı kilo kaybı için diyet ve egzersiz mutlaka bir arada sürdürülmelidir. Yağ kaybını sağlamak için yürüme, koşma, yüzme gibi aerobik egzersizler yapılmalı ve ağırlık antrenmanları ile kas – kemik yoğunluğu arttırılmalıdır. Vücut yapınıza uygun egzersiz programı için uzmanına danışın. Eğer kilo verirken suratınızda çökme, karında, kollarda sarkma oluyor, ama göbeğinizdeki yağlar gitmiyorsa diyetinizi gözden geçirmelisiniz. Unutmayın aç kalarak, ekmeği hayatınızdan çıkararak ve oturarak asla göbeğinizi eritemezsiniz. Bunun için tavsiyelerime kulak verin.
Uzman Diyetisyen
Müge Özyurt Şafak